Anosmie door solventen en/of isocyanaten

Via het SIGNAAL loket is er de melding binnengekomen van een man van 46 jaar met sinds 2012 plotse anosmie en smaakverlies. Er is geen voorgaand trauma beschreven. Beeldvorming is gebeurd in 2012 en in 2014. In 2012 was de MRI perfect normaal geprotocolleerd, doch in 2014  beschreef men in het protocol een duidelijke atrofie van de bulbus olfactorius rechts en in mindere mate ook links, met respectievelijke volumemetingen van 22 en 42 mm3 (normaal tussen de 54 en 71 mm3).

De man werkte tot een aantal jaren terug als industrieel schilder, met blootstelling aan solventen (waaronder xyleen). De laatste jaren werkte hij als plaatser/gieter van polyurethaan (PU) vloeren in industriële gebouwen met blootstelling aan isocyanaten. Hij droeg enkel een stofmasker bij het uitgieten van de zakken.

Na literatuuronderzoek en beoordeling van de melding, lijkt de kans klein dat er een causaal verband is tussen acute anosmie en de blootstelling aan solventen of isocyanaten bij deze werknemer. Het resultaat van de beeldvorming is moeilijk te interpreteren omdat men bij het beginstadium van aandoeningen zoals Parkinson of Alzheimer ook een atrofie van de bulbus olfactorius kan detecteren op MRI. Blootstelling aan solventen kan anosmie veroorzaken maar de reversibiliteit na wegnemen van de blootstelling, zoals hogerop beschreven, pleit tegen dit oorzakelijk verband bij deze man. Over de intensiteit en duur van de blootstelling is helaas niets bekend, evenals het feit of de man al dan niet rookt(e). Niettegenstaande moet de arbeidsgeneesheer alert zijn op de mogelijkheid van een causaliteit bij herhaaldelijke incidenten van hyposmie/anosmie bij werknemers blootgesteld aan solventen.

Lenderink, A., Maleszka, S. & Godderis, L. Ruik je dat niet? Reukstoornissen door blootstelling in het werk, TBV - Tijdschr Bedrijfs- en Verzekeringsgeneeskd (2016) 24: 186. doi:10.1007/s12498-016-0072-2